Τα εμβληματικά alter ego του «ανθρώπου που έπεσε στη Γη» – Hit Channel

Ziggy Stardust, Aladdin Sane, Thin White Duke. Τρεις χαρακτήρες, ένα άτομο. Ο ανεξάντλητα ευρηματικός David Bowie βρισκόταν πίσω και από τους τρεις.

Συμπληρώνεται ένα έτος από την ημέρα όπου ο καλλιτεχνικός κόσμος θρήνησε την απώλεια του David Bowie.

Στις 10 Ιανουαρίου 2016, δύο μόλις ημέρες μετά την κυκλοφορία της τελευταίας δισκογραφικής δουλειάς του με τίτλο «Blackstar», ένας από τους διασημότερους αστέρες της pop στην ιστορία αναχώρησε δια παντός για το δικό του «πλανήτη» σαν να έχει ολοκληρώσει το μεσσιανικό έργο του.

Ο David Bowie υπήρξε μία από τις πιο εμβληματικές μορφές στην ιστορία της μουσικής. Τα σπουδαία τραγούδια του, οι απαράμιλλες εξωτερικές εμφανίσεις που υιοθέτησε και οι εκρηκτικές έως extravagant θεατρικές παρουσιάσεις επάνω στη σκηνή συνυφάνθηκαν τόσο άψογα που έδωσαν την εντύπωση ότι ο Βρετανός καλλιτέχνης ήταν ο τέλειος σχεδιασμένος pop star.

Βέβαια, ο δρόμος δεν ήταν εξ αρχής στρωμένος με ροδοπέταλα. Ο γεννημένος ως David Jones στο Brixton της Μεγάλης Βρετανίας έδωσε σημαντικό αγώνα για να εντοπίσει την κατάλληλη συνταγή που θα τον οδηγούσε στην κορυφή.

Με όπλα την καινοτομία, την οξυδέρκεια και την αδιάκοπη εξέλιξη, ο David Bowie πειραματίστηκε εις βάθος για να εξαπλώσει εν τέλει την pop κουλτούρα, δίνοντας έμφαση στη συσχέτιση της μουσικής με την οπτική παρουσίαση.

Η δημιουργία άλλοτε λαμπερών και άλλοτε σκοτεινότερων alter ego ήταν αναμφίβολα το πιο άρρηκτα συνδεδεμένο κομμάτι με τη σταδιοδρομία του.

Ποιες ήταν οι πιο χαρακτηριστικές φιγούρες που κατασκεύασε ο David Bowie;

Ziggy Stardust

Κομβικό σημείο στην αλματώδη πορεία του David Bowie διαδραμάτισε το άλμπουμ «The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars», το οποίο κυκλοφόρησε το 1972 και σήμερα θεωρείται ως ένας από τους καλύτερους δίσκους όλων των εποχών.

Δεν είναι μόνο ότι ο ανήσυχος καλλιτέχνης εισήλθε σε τροχιά θεαματικής ανόδου, αλλά και ότι εξιστόρησε για πρώτη φορά στο κοινό την ιστορία του «Ziggy Stardust». Ένα ανθρώπινο μανιφέστο ενός «εξωγήινου» που προσπαθεί να παρουσιάσει στην ανθρωπότητα ένα μήνυμα για τα τελευταία πέντε χρόνια της ύπαρξής της, σύμφωνα με το concept.

Με έντονο μακιγιάζ, πολύχρωμα κουστούμια, ψηλοτάκουνες μπότες και άφθονο rock & roll, ο Ziggy Stardust έγινε το είδωλο των νέων, αντιπροσωπεύοντας τον ορισμό του rock star. Ασύδοτος σεξουαλικά και ασταμάτητος στη λήψη ουσιών, φέροντας όμως ένα μήνυμα ειρήνης και αγάπης.

Αρχική έμπνευση για το χαρακτήρα του Ziggy Stardust υπήρξε ο Βρετανός τραγουδιστής Vince Taylor, τον οποίο είχε συναντήσει ο Bowie αφότου είχε σαλεύσει ο νους του πιστεύοντας πως ήταν η διασταύρωση ενός θεός και ενός εξωγήινου. Βέβαια, η Αρειανή περσόνα δανείστηκε στοιχεία και από άτομα όπως ο Legendary Stardust Cowboy και ο Kansai Yamamoto, που σχεδίαζε τις εκκεντρικές εμφανίσεις.

Η αγάπη του David Bowie για την υποκριτική οδηγούσε τη συνολική βύθισή του στις προσωπικότητες που δημιουργούσε για να συνοδεύσουν τη μουσική του:

«Εκτός σκηνής είμαι ένα ρομπότ. Επί σκηνής επιτυγχάνω συναίσθημα. Γι’ αυτό πιθανώς προτιμώ να ντύνομαι ως Ziggy για να είμαι ο David.», ανέφερε σε δήλωσή για να προσθέσει άλλη στιγμή:

«Ο Ziggy δε με άφηνε μόνο για χρόνια. Τότε είναι που όλα άρχισαν να γίνονται πιο στυφά… Ολόκληρη η προσωπικότητά μου επηρεάστηκε. Έγινε πολύ επικίνδυνο. Είχα πραγματικά αμφιβολίες για τη διανοητική υγεία μου.»

Aladdin Sane

Ο Ziggy Stardust εξελίχθη με την ακριβώς ακόλουθη δισκογραφική δουλειά του David Bowie στον επίσης περίφημο Aladdin Sane, παρόλο που τεχνικά ήταν μία καινούρια έμπνευση του αστείρευτα εφευρετικού Βρετανού.

Με έναν χαρακτηριστικό μεγάλο κεραυνό ζωγραφισμένο στο πρόσωπο, το επόμενο alter ego του Bowie θα επηρεάσει γενιές και γενιές.

Ο Aladdin Sane ήταν στην πράξη μία περαιτέρω ανάπτυξη του Ziggy Stardust, ο οποίος πήγε στην Αμερική. Στον ομώνυμο δίσκο του που κυκλοφόρησε το 1973 ο David Bowie περιγράφει τις αποκομίσασες εμπειρίες κατά την περιοδεία του στις Ηνωμένες Πολιτείες την προηγούμενη χρονιά, γράφοντας τα τραγούδια στο δρόμο.

Οι προκύψασες αντιθέσεις και τα ανάμεικτα συναισθήματα σε εκείνο το ταξίδι από την επιθυμία αφενός μεν να βρίσκεται στη σκηνή και να τραγουδά και αφετέρου δε να μη βρίσκεται στα λεωφορεία μαζί με όλον τον «παράξενο κόσμο», συνέθεσαν μία ιδιαίτερη μορφή «σχιζοφρένειας» που μεταφέρθηκε στον Aladdin Sane. Εξάλλου και η ονομασία του αποτελούσε παράφραση της φράσης «A Lad Insane».

Ο κεραυνός στο πρόσωπο του David Bowie ως Aladdin Sane αντικατόπτριζε τη δυαδικότητα του νου. Όπως εκμυστηρεύτηκε αργότερα σε φίλους του, η ιδέα αντλήθηκε από τον αδελφό του Terry, ο οποίος είχε διαγνωσθεί ως σχιζοφρενής.

Thin White Duke

Το 1974 ο David Bowie εγκαταστάθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, κατοικώντας αρχικά στη Νέα Υόρκη προτού μετακινηθεί στο Λος Άντζελες.

Με το άλμπουμ «Station to Station» (1976) ο χαρισματικός μουσικός λάνσαρε επισήμως μία εντελώς καινούρια περσόνα, τον «Thin White Duke». Το πλέξιμο των στοιχείων του είχε ξεκινήσει κατά τη διάρκεια της περιοδείας για την υποστήριξη του δίσκου «Young Americans» το 1975.

Ο «Λεπτός Λευκός Δούκας» είχε βασιστεί κατά κάποιον τρόπο ως εμφάνιση και ως χαρακτηριστικά στον «Thomas Jerome Newton», τον ανθρωποειδή εξωγήινο που υποδύθηκε ο Bowie στην κινηματογραφική ταινία «The Man Who Fell to Earth».

Με την πρώτη ματιά, ο Thin White Duke φαινόταν πιο φυσιολογικός σε σύγκριση με τις προηγούμενες επιδεικτικά απαστράπτουσες ενσαρκώσεις.

Φορώντας ένα απλό αλλά και στιλάτο κουστούμι που απαρτιζόταν από ένα άσπρο πουκάμισο, μαύρο παντελόνι και γιλέκο, ο «Λευκός Δούκας» ήταν ο κοίλος άνθρωπος που ερμήνευε ρομαντικά τραγούδια με μία αγωνιούσα ένταση, ενώ ήταν συναισθηματικά απαθής.

Αριστοκράτης, ανήθικο ζόμπι ή ένας Άριος υπεράνθρωπος; Ο David Bowie περιέγραψε αυτοπροσώπως τον Thin White Duke ως «έναν πολύ Άριο και φασιστικό τύπο, ένας επίδοξος ρομαντικός με κανένα απολύτως συναίσθημα που μιλούσε συχνά με στόμφο για το νεο-ρομαντισμό.»

Ο Thin White Duke στάθηκε ως μία αμφιλεγόμενη φιγούρα, εξαιτίας των δηλώσεων του Bowie εκείνη την εποχή για τον Αδόλφο Χίτλερ και το φασισμό που κάποιοι τις παρερμήνευσαν ως υποστηρικτικές.

Από τις αρχές του 1976, ο καλλιτέχνης αποκήρυξε κάθε φαινομενικά φασιστικό σχόλιο, λέγοντας ότι είχε παρεξηγηθεί:

«Είμαι ο Pierrot (σ.σ. γαλλική μορφή παντομίμας). Είμαι ο οποιοσδήποτε. Ό,τι κάνω είναι θέατρο και μόνο θέατρο… Αυτό που βλέπετε στη σκηνή δεν είναι μοχθηρό. Είναι καθαρά ένας παλιάτσος. Χρησιμοποιώ τον εαυτό μου ως έναν καμβά και προσπαθώ να ζωγραφίσω την αλήθεια της εποχής πάνω του. Το άσπρο πρόσωπο, τα σακουλιασμένα παντελόνια είναι ο Pierrot, ο αιώνιος παλιάτσος που κατορθώνει τη μεγάλη θλίψη.»

Όταν ο Bowie απέσυρε και το «Λεπτό Λευκό Δούκα» είχε δηλώσει:

«Είχα κάνει δύο ή τρεις ευφραδείς και θεατρικές παρατηρήσεις πάνω στην αγγλική κοινωνία και το μόνο πράγμα που μπορώ να δηλώσω τώρα σε αντίθεση με αυτό είναι ότι δεν είμαι φασίστας.»

Ποια ήταν η κατάληξη όλων αυτών των alter ego;

Σε σχετική ερώτηση στο ραδιοφωνικό δίκτυο του BBC ο David Bowie απάντησε το 1977:

«Ναι, κουράστηκα (σ.σ. να δημιουργεί νέα πρόσωπα). Με έπαιρνε από κάτω, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είχα όλους αυτούς τους ανθρώπους…

Όταν έφυγα από το Λος Άντζελες, ο τρόπος που ξεφορτώθηκα όλους αυτούς τους ανθρώπους από τον εαυτό μου για λίγο ήταν να ανοίξω την πόρτα μίας ντουλάπας και να τους ωθήσω μέσα νοερά.

Μετά κλείδωσα την πόρτα της ντουλάπας και ακόμα έχω εκείνο το κλειδί…»