Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα @ Εθνικό Θέατρο

Μείγμα αρχαίας τραγωδίας και σύγχρονου δράματος από ένα δυνατό σύνολο ηθοποιών σε ένα έργο που ορίζει ντετερμινιστικά την ζωή των ανθρώπων. Ο θεατής καθηλωμένος από την αψεγάδιαστη «γλυπτικής» αισθητικής παράσταση, παρακολουθεί βουβά την εξέλιξη της ιστορίας ενώ μέσα του θεριεύουν και αντιμάχονται τα πάθη που υποκινούν τους πρωταγωνιστές. Το κείμενο του Eugene O’Neill θριαμβεύει μέσα από την προσέγγιση του Γιάννη Χουβαρδά, αναδεικνύοντας πάθη, μίση και δολοπλοκίες.

Κριστίν και Λαβίνια Μάννον. Μάνα και κόρη χωρισμένες στα δυο από το μίσος που τρέφει ασίγαστα η μια για την άλλη. Η Λαβίνια λαχταρά την επιστροφή από τον εμφύλιο του αγαπημένου της πατέρα, Στρατηγού Έζρα Μάννον. Η Κριστίν διψασμένη από έρωτα και πιο σίγουρη από ποτέ για όσα θέλει να ζήσει, μηχανορραφεί με τον εραστή της την δολοφονία του συζύγου της. Η κόρη όμως γνωρίζει και όταν το σχέδιο της μητέρας της εκτελεστεί, ζητά εκδίκηση με τη βοήθεια του διαταραγμένου ψυχικά αδελφού της Όριν, που είναι σιωπηλά ερωτευμένος με την μητέρα του. Το σχέδιο προοδεύει, η μοίρα όμως έχει ορίσει το πένθιμο μέλλον της Ηλέκτρας. Ένα μέλλον στο σπίτι των Μάννον, με τα σφραγισμένα παράθυρα, τα τεράστια πορτρέτα στους τοίχους και τα φαντάσματα της οικογένειας της. Ο Αμερικανός συγγραφέας βασίζει το έργο του στην «Ορέστεια» του Αισχύλου, αντικαθιστώντας πρόσωπα και γεγονότα. Στην ιστορία του πρωταγωνιστούν φροϋδικά μοντέλα συμπλεγμάτων και συνδρόμων (Οιδιπόδειο, Ηλέκτρας) αλλά και το δίπολο θάνατος και έρωτας ως ακρογωνιαίοι μηχανισμοί της ζωής. Ειδικότερα στο έρωτα, ο Γιάννης Χουβαρδάς ανέδειξε στο μέγιστο την απελπισμένη ανάγκη των ηρώων του να αγαπήσουν και να αγαπηθούν παρά τις «ερινύες που κρώζουν το πεπρωμένο». Μια ανάγκη που αντανακλάτε έντονα και στους ίδιους τους θεατές. Κι εντύπωση αυτή επιτυγχάνεται ακόμη περισσότερο από την βαριά και επιβλητική ατμόσφαιρα που χαρακτηρίζει την παράσταση, μέσα από τον σκηνικό χώρο που διαμόρφωσε ο ίδιος και τα υποδειγματικά κουστούμια της Ιωάννας Τσάμη. Η προσθήκη των τεσσάρων θεατών που παρεμβαίνουν στην πλοκή του έργου, αποσυμφορίζει τον έντονα δραματικό χαρακτήρα του έργου αλλά δεν δρα καθοριστικά στο συνολικό αποτέλεσμα. Η Μαρία Πρωτόπαππα αναμφίβολα παρουσιάζει μια από τις καλύτερες ερμηνείες της φετινής θεατρικής περιόδου, εναλλάσσοντας με δεξιοτεχνία πότε το άκαμπτο προσωπείο της εμμονικής Λαβίνια και πότε το απελπισμένο και διψασμένο για αγάπη χαρακτήρα της ηρωίδα της. Βαθιά εκφραστική η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη στο ρόλο της Κριστίν ενώ ο Χρήστος Λούλης δυσκολεύεται να αποτυπώσει τις έντονα δραματικές εκφάνσεις του Όριν. Αξιοπρόσεκτη από την άλλη η ερμηνεία του Χρήστου Στέργιογλου (επιστάτης) αλλά και η εν είδη αρχαίου χορού παρουσία των τεσσάρων θεατών Χάρη Τσιτσάκη, Θέμιδας Μπαζάκα, Μάγιας Λυμπεροπούλου και Γιώργου Κοτανίδη. «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα» είναι σίγουρα από τις αρτιότερες παραστάσεις που ανέβηκαν φέτος. Τεχνικά, υποκριτικά, σκηνοθετικά. Όσο προσεγμένη κι αν είναι σε όλα, αφήνει την αίσθηση μιας άριστης αποτύπωσης που απουσιάζει όμως διακριτικά το σκηνοθετικό σχόλιο που θα αναδείξει το πέρα από το προφανές, που με τόση επιμέλεια αποτυπώνεται.
|Γ.Ε

Η Μαρία Πρωτόπαππα πρωταγωνίστρια της παράστασης μίλησε στο Γιώργο Ευφραιμίδη για το REVma -/+:

REVma -/+: Αν σας ζητούσα να απαντήσετε εντελώς ψυχρά, θα δικαιολογούσατε την συμπεριφορά της Λαβίνια ή θα την χαρακτηρίζατε παράφρονα;
Μαρία Πρωτόπαππα: Δυστυχώς, η θέση μου είναι τέτοια που με αναγκάζει να κατανοήσω τα κίνητρα της και να μην τη χαρακτηρίσω παράφρονα, αλλά επικίνδυνα εμονική.

REVma -/+: Ποιόν θεωρείται τελικά το μεγαλύτερο θύμα από τους πρωταγωνιστές του έργου;
M.Π.: Το δεύτερο παιδί της οικογένειας, τον Όριν, γιατί είναι ο λιγότερο αυτόβουλος χαρακτήρας και ο πιο εξαρτώμενος συναισθηματικά, άρα το πιο εύκολο θύμα προς χειραγώγηση από τις γυναίκες της οικογένειας.

REVma -/+: Έχετε πιάσει τον εαυτό σας σε στιγμές που το πάθος ή η αγάπη σας για κάποιο πρόσωπο, σας οδήγησε σε τυφλές συμπεριφορές;
M.Π.: Έχω κάνει μικρές αμαρτίες, συχνότερα εναντίον του εαυτού μου και της ψυχικής μου ισορροπίας και σπανιότερα, θέλω να πιστεύω, ενάντια σε κάποιο άλλο πρόσωπο, από ανάγκη επιβεβαίωσης και επιμονής που τη βάφτιζα αγάπη ή έρωτα.

REVma -/+: Έχετε μπει στην διαδικασία να εκδικηθείτε ποτέ κάποιον;
M.Π.: Ναι, σε πολύ νεαρή ηλικία, με τις πρώτες προδοσίες που υπέστην, μπήκα στη διαδικασία να πάρω το αίμα μου πίσω. Ένιωσα θύμα και θέλησα να ανακτήσω την αυτοεκτίμηση μου, επιδεικνύοντας δύναμη μέσω της εκδίκησης. Αφού πέρασαν χρόνια αρκετά, ένιωσα βαθιά πόσο άδικο είχα.