H Ιφιγένεια που δίχασε την Επίδαυρο

Ενα άσπρο ύφασμα κάλυπτε όλη την ορχήστρα στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. Πάνω του, ατάκτως ερριμμένα διάφορα ρούχα. Στο πίσω μέρος της ορχήστρας, η όψη ενός κακόγουστου κτίσματος και η είσοδός του κρυμμένη. Ηταν το σκηνικό για την τραγωδία «Η Ιφιγένεια στη χώρα των Ταύρων», όπως απέδωσε ο Θωμάς Μοσχόπουλος την τραγωδία του Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν Ταύροις». Βλέποντας κανείς την παράσταση μπορούσε να αντιληφθεί ότι αυτό το «πείραγμα» συνέπλεε απολύτως με τη σκηνοθετική ματιά. Γιατί ο Θωμάς Μοσχόπουλος σκιαγράφησε, μέσα από τις περιγραφές της Ιφιγένειας, αλλά και του χορού, τη χώρα των Ταύρων ως μια χώρα που οι αντιλήψεις και οι παραδόσεις της δεν είναι οικείες σε όσους φτάνουν εκεί από πολιτισμένες χώρες. Γι’ αυτό και οι δύο όμηροι, ο Ορέστης και ο Πυλάδης, εμφανίζονται με πορτοκαλιές στολές, όπως οι όμηροι του ISIS, ενώ ο φρουρός που τους συνοδεύει έχει τη φοβερή στολή των στρατιωτών του Ισλαμικού Κράτους. Γι’ αυτό και ο χορός, τ’ αγόρια και τα κορίτσια, εμφανίστηκαν ολόγυμνα για να ντυθούν, όπως όπως επί σκηνής. Γυμνοί και με κουρεμένα τα κεφάλια, άσπροι σαν πεθαμένοι, έφερναν ασφαλώς στο νου τις εικόνες των ανθρώπων που εντοπίστηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης… Ηταν σαφής η πρόθεση του Θωμά Μοσχόπουλου. Ηθελε, μέσα από μια τραγωδία, που και σαρκασμό έχει και χιούμορ και αισιόδοξη νότα εντέλει, να επισημάνει τις διαφορές του ορθού λόγου και της βαρβαρότητας. Κάθε φορά, σε κάθε εποχή. Δεν το κατάφερε απολύτως, παρότι οι προθέσεις του ήταν εύγλωττες.

Στην παράσταση του ΚΘΒΕ στην Επίδαυρο είδαμε έναν από τους πιο ωραίους χορούς και ακούσαμε μία από τις ωραιότερες μουσικές σε θεατρική παράσταση (Κορνήλιος Σελαμσής). Και δεν είναι ασφαλώς τυχαίο που ο συνθέτης επέλεξε αυτοί οι εξόριστοι σε μια βάρβαρη χώρα, ο χορός, να τραγουδούν μαδριγάλια – τη μουσική που άνθησε στην Αναγέννηση.

Και υπήρχαν και στιγμές, πολλές στιγμές, που το συναίσθημα ήταν έντονο – όπως στο τελευταίο χορικό («Αλκυόνα μου»), όπως η εναλλαγή του μαύρου και του άσπρου στους φωτισμούς (Σοφία Αλεξιάδου), όπως στη σκηνή της αναγνώρισης που ο χορός βγαίνει από την ορχήστρα και αφήνει μόνα τα δύο αδέλφια…

Δεν δούλεψε ιδιαίτερα το σκηνικό (Ευαγγελία Θεριανού) και δημιούργησε μια αμηχανία ο Ορέστης του Γιώργου Χρυσοστόμου.