Κ.Κουτσομύτης: Εκείνος που έφερε τη λογοτεχνία στη μικρή οθόνη

«Εφυγε από τη ζωή ύστερα από σύντομη ασθένεια ο πατέρας μου. Ενας άνθρωπος που άφησε γερό αποτύπωμα στη ζωή και την τέχνη», ανέφερε ο γιος του Γιάννης στη σελίδα του στο Facebook. Ο εκλιπών ανήκει σε μια γενιά Ελλήνων που έζησαν και τις «τέσσερις πληγές», όπως ο ίδιος χαρακτηριστικά είχε πει, της νεότερης Ιστορίας μας: τον παγκόσμιο πόλεμο, την κατοχή, τον εμφύλιο, τη δικτατορία. Πέρασε μέσα από τη φωτιά, αλλά και από το σκοτάδι, και βγήκε όρθιος με το βλέμμα στραμμένο πάντα πέρα μακριά στον ορίζοντα.

Οσοι από τους νεότερους είχαν την τύχη να τον γνωρίσουν, θα θυμούνται τον ψηλό μειλίχιο άντρα με την απέραντη αγάπη για τον ελληνικό πολιτισμό, από τα πολυφωνικά τραγούδια της Ηπείρου μέχρι τη λογοτεχνία που κράτησε ολοζώντανη τη γλώσσα μας. Ο Κώστας Κουτσομύτης δεν είναι πια εδώ, όπως και τόσοι άλλοι σπουδαίοι Ελληνες, που η απουσία τους μεγαλώνει τη φτώχεια του καθημερινού μας δημόσιου λόγου – κυριολεκτικά ή μεταφορικά όταν αναφερόμαστε στις κινούμενες εικόνες.

Ο Κουτσομύτης υπήρξε μαχητικός, αλλά και άτομο χαμηλών τόνων. Στοιχημάτισε στην ποιότητα την ώρα που η ελληνική τηλεόραση έμπαινε με χίλια στον λαβύρινθο του λάιφ στάιλ και της «κατινιάς». Το δικό του success story ήταν μια τροχιά αντίθετη αυτής των προδιαγραφών της θεαματικότητας που έθεταν τα μηχανάκια της AGB. Η συνταγή του βασίστηκε στο αυτονόητο: η τηλεόραση θα πρέπει να απευθύνεται με σεβασμό στον θεατή και να του διδάξει πώς να διαβάζει σωστά την εικόνα. Ο Κουτσομύτης, σπουδαγμένος άνθρωπος του κινηματογράφου, ουδέποτε αντιμετώπισε υποτιμητικά τη μικρή οθόνη. Αντίθετα, ανακάλυψε σε αυτήν έναν δίαυλο επικοινωνίας με το ευρύ κοινό, που ο κινηματογράφος το είχε χάσει.

Ο Κουτσομύτης έφερε τη λογοτεχνία στην τηλεόραση, μετατρέποντάς τη σε λαϊκό θέαμα. Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς, το «Τερέζα Βάρμα ντα Κόστα» του Γρηγόρη Ξενόπουλου, τον «Καπνισμένο Ουρανό» του Κώστα Κοτζιά, τον «Κατάδικο» του Κώστα Θεοτόκη, τον «Κίτρινο φάκελλο» του Μ. Καραγάτση, την «Πρόβα νυφικού» της Ντόρας Γιαννακοπούλου, το «Η αγάπη άργησε μια μέρα» της Λιλής Ζωγράφου, τα «Παιδιά της Νιόβης» του Τάσου Αθανασιάδη, τα «Ματωμένα χώματα» της Διδώς Σωτηρίου, τα «Βαμμένα κόκκινα μαλλιά» του Κώστα Μουρσελά ή τη μυθική σειρά «Εκείνος και Εκείνος» σε κείμενα Μουρσελά.

Ο Κώστας Κουτσομύτης γεννήθηκε στα Γρεβενά το 1938. Σπούδασε κινηματογράφο στη Βιέννη και, όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, άρχισε να εργάζεται ως βοηθός σκηνοθέτης στη Φίνος Φιλμ. Από νωρίς στράφηκε προς την τηλεόραση. Αμιγώς κινηματογραφικές του δουλειές ήταν η μικρού μήκους ταινία «Το δωμάτιο» το 1965, και «ο Κλοιός» το 1987, μυθοπλασία βασισμένη σε μια αληθινή ιστορία αεροπειρατείας (η πρώτη στον κόσμο!) που συνέβη στην Ελλάδα στα χρόνια του εμφυλίου

Τα θερμά του συλλυπητήρια εξέφρασε με δήλωσή του ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Αριστείδης Μπαλτάς. Σε σχετική ανακοίνωση της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών γίνεται λόγος για το «επώνυμο δημιουργικό του έργο που αναβάθμισε την ποιότητα των τηλεοπτικών σειρών τόσο στη δημόσια τηλεόραση όσο και στην ιδιωτική».