Σχολεία χωρίς βιβλία, κοινωνία δίχως όραμα…

14/09/2011

Γράφει η Ηλιάνα Θεοδοσιάδη

Το θέμα είναι σοβαρό. Η νέα σχολική χρονιά ξεκίνησε. Τα παιδιά ξύπνησαν νωρίς το πρωί μετά από σχεδόν 3 μήνες διακοπών, έφτασαν στα σχολειά τους, συνάντησαν φίλους και αντάλλαξαν θερινές αναμνήσεις, οι δάσκαλοι στάθηκαν συγκεντρωμένοι στην άκρη, ο παππάς -ως είθισται- έκανε τον αγιασμό και στο τέλος ευχήθηκε «καλή σχολική χρονιά».
Η σχολική χρονιά δεν θα είναι καλή. Διότι λίγο πριν την άφιξη των παιδιών στα σχολεία, προηγήθηκε η εξής λιτή ανακοίνωση από το Υπουργείο Παιδείας: «Σχολικά βιβλία δεν τυπώθηκαν ακόμη. Βολευτείτε τοιουτοτρόπως, π.χ φωτοτυπίες μέχρι νεοτέρας». Τέλος ανακοίνωσης. Κι έπειτα η πραγματικότητα που δεν είναι δυνατόν να περιγραφεί σε ανακοινώσεις. Δάσκαλοι που δεν γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν, τι και πότε θα διδάξουν, διευθυντές σχολείων σε online αναζήτηση της ημερομηνίας αποστολής των σχολικών εγχειριδίων, και -το χειρότερο- παιδιά που δεν μαθαίνουν.
Η αντίδραση του κόσμου αισθητή. Η απάντηση από την πλευρά της Υπουργού λιτή, όπως και η προηγούμενη ανακοίνωση. Ζητούν συγγνώμη, αλλά δεν τα κατάφεραν να προλάβουν τους χρόνους ώστε να παραδώσουν τα σχολικά εγχειρίδια στην ώρα τους. Ωσάν η εκπαίδευση να είναι ένα ραντεβού με μία παλιά σου φίλη, που πολύ ήθελες να την δεις, αλλά δεν τα κατάφερες, για λόγους που ούτε εσύ θες να σκέφτεσαι.
Όμως η εκπαίδευση, δεν είναι συνάντηση στο café της γειτονιάς σου, ώστε να έχεις την δυνατότητα να την αναβάλλεις ή να την καθυστερείς. Η παιδεία αποτελεί –μεταξύ άλλων- έναν ιδιαιτέρως σημαντικό πυλώνα του κάθε κοινωνικού μορφώματος. Και αυτό διότι, μέσα από την λειτουργία της εκπαίδευσης, τα παιδιά αποκτούν εκείνες τις ικανότητες και τα γνωστικά εφόδια που θα χρησιμοποιήσουν προς όφελος τους ως ενήλικες, αλλά ταυτόχρονα συμβάλλουν στην συντήρηση και στην εξέλιξη της κοινωνίας.
Και το σημαντικότερο ακόμη είναι η διαδικασία της κοινωνικοποίησης που πραγματώνεται μέσα από την εκπαίδευση. Διότι, όπως γλαφυρά περιγράφει, ο Durkheim, οι άνθρωποι πάσχουν από «την νόσο των άπειρων προσδοκιών». Για να ζήσει ο άνθρωπος μια ικανοποιητική ζωή και να βρει έναν σκοπό στην ζωή του, πρέπει να περιορίσει τις επιθυμίες και τις ορέξεις του στο πεδίο του εφικτού κι αυτό δεν επιτυγχάνεται παρά μόνο μέσα από την εκπαίδευση, αφού προσφέρει στο άτομο μια υπηρεσία: το εφοδιάζει με αξίες και κανόνες, δίνοντάς του, με τον τρόπο αυτό, ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να ζήσει μια ικανοποιητική ζωή. Οι άνθρωποι που δεν είναι σωστά κοινωνικοποιημένοι, σύμφωνα με τον Durkheim, δεν έχουν λάβει σωστή και επαρκή εκπαίδευση, και είναι εκείνοι, που δεν αντιλαμβάνονται ότι επιτυχία μόνο ατομική οδηγεί σε συλλογική αποτυχία και άρα, κοινωνική κατάρρευση.
Ωστόσο, όλα τα παραπάνω έχουν προ πολλού λησμονήσει οι άρχοντες του τόπου μας, και εκτός από την ασύλληπτη ανευθυνότητα και την αφάνταστη κωλυσιεργία τους στο συγκεκριμένο φλέγον ζήτημα, το πλέον ασυγχώρητο, είναι η αποποίηση των προσωπικών ευθυνών και η έλλειψη πολιτικής ευθιξίας. Το λιγότερο που θα έπρεπε να συνοδεύει την τραγική δήλωση ότι τα παιδιά δεν θα έχουν βιβλία να διαβάσουν στο ξεκίνημα της σχολικής χρονιάς, είναι η παραίτηση εκείνου που ορίστηκε αρμόδιος ώστε τα σχολεία να λειτουργούν ομαλά και η διδασκαλία των μαθητών να γίνεται ανεμπόδιστα και στην ώρα της.
Η ανακοίνωση λοιπόν, έπρεπε να είναι ελαφρώς διαφορετική.
«Στην Ελλάδα του 2011, εκτός από περικοπές μισθών, κάνουμε και περικοπές παιδείας. Με δεδομένο αυτό, τα βιβλία αναμένονται προσεχώς»…