Ίμβρος: Ατενίζοντας το μέλλον

Ένα ιδιαίτερα σημαντικό συνέδριο και μια συναυλία με κορυφαίους καλλιτέχνες, και τα δύο υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, φέρνουν ξανά στην επιφάνεια το ζήτημα της Ίμβρου και της Τενέδου και ζωντανεύουν την ελπίδα.

Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΤΣΙΚΛΗΤΗΡΑ – ΠΗΓΗ: Realnews

Δύο μεγάλες εκδηλώσεις για την Ίμβρο και την Τένεδο θα πραγματοποιηθούν το Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου και την Κυριακή 29 Σεπτεμβρίου, παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου: το Πανιμβριακό Συνέδριο «Ίμβρος και Τένεδος: Νόστος και Προοπτική» στο Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού και η μεγάλη συναυλία «Τραγουδάμε για την Ίμβρο. Για τα παιδιά και τα σχολεία μας» στο Ηρώδειο, στις 20:30, με τη συμμετοχή των Γιώργου Νταλάρα, Γλυκερίας, Παντελή Θαλασσινού, Ross Daly, Νίκου Ξυδάκη, Ευανθίας Ρεμπούτσικα, Μανώλη Μητσιά και Φωτεινής Δάρρα, που θα πλαισιώνονται από την ορχήστρα και τη χορωδία της ΕΡΤ.

Η Ιμβρος και η Τένεδος είναι το εθνικό τραύμα για το οποίο σπάνια μιλάμε. Η Συνθήκη της Λωζάννης το 1923, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, καθόρισε την τύχη των δύο νησιών με την παραχώρησή τους στην Τουρκία. Σε τρία, μόλις, χρόνια η Συνθήκη καταστρατηγήθηκε. Πολλά δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας καταργήθηκαν και η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας περιορίστηκε. Παρ’ όλα αυτά, την περίοδο 1950-1960, οι ελληνικές κοινότητες της Ίμβρου και της Τενέδου γνώρισαν πνευματική και οικονομική άνθηση.

Και έπειτα ήρθε το σκοτεινό 1964 όταν, με αφορμή τα αιματηρά γεγονότα στην Κύπρο, το τουρκικό κράτος έθεσε σε εφαρμογή το διαβόητο «Πρόγραμμα Διάλυσης», με σκοπό τον πλήρη αφελληνισμό των νησιών. Τα ελληνικά σχολεία έκλεισαν, η καλλιεργήσιμη γη των Ελλήνων απαλλοτριώθηκε, βοσκοτόπια έγιναν δάση, η κτηνοτροφία και η αλιεία περιορίστηκαν, τα χωριά εκκενώθηκαν βίαια, ξεκίνησε εποικισμός.

Δημιουργήθηκαν, επίσης, ανοιχτές φυλακές βαρυποινιτών, οι οποίοι τρομοκρατούσαν τους κατοίκους και λεηλατούσαν. Μέσα σε 10 χρόνια ο ξεριζωμός των Ιμβρίων και των Τενεδίων από τις πατρογονικές τους εστίες είχε επιτευχθεί. «Ήρθαν το ’67 και σε έναν χρόνο πήραν τα πάντα», θυμάται η επικεφαλής της διοργάνωσης των δύο εκδηλώσεων Δέσποινα Πορτοκάλη, η οποία έζησε στην Ίμβρο μέχρι τα 11 χρόνια της, πριν τη φυγαδεύσουν οι γονείς της στην Ελλάδα. «Ο πατέρας μου ήταν αμπελουργός, είχαμε και λάδια. Μας τα πήραν όλα. Μείναμε χωρίς σχολεία και εκκλησίες. Δεν έζησα παιδικά χρόνια, γιατί δεν μπορούσα να βγω έξω, φοβόμασταν. Και δεν υπήρχε ένας άνθρωπος να μας ακούσει. Δεν υπήρχαμε. Ήμασταν κυριολεκτικά σβησμένοι από τον χάρτη».

Μετά το 1990, τα περιοριστικά μέτρα που είχαν επιβληθεί για τα ταξίδια στην Ίμβρο χαλάρωσαν. Οι Ίμβριοι άρχισαν να επισκέπτονται, έπειτα από πολλά χρόνια, την πατρίδα τους είτε για διακοπές, είτε για επανεγκατάσταση. Πολλές σημαντικές ενέργειες, που ξεκίνησαν το 2005 από μια ομάδα Ιμβρίων νέων, οδήγησαν τελικά στο ψήφισμα 1625 του Συμβουλίου της Ευρώπης και στην επαναλειτουργία των σχολείων, το 2013, 50 χρόνια μετά το κλείσιμό τους, κάτι που έδωσε ώθηση στην ανάκαμψη της ελληνικής κοινότητας. Σήμερα στην Ιμβρο, οι μόνιμοι ελληνικής καταγωγής κάτοικοι έχουν αυξηθεί σε 600, ενώ στα 10 χρόνια λειτουργίας των σχολείων ο αριθμός των μαθητριών και των μαθητών μεγαλώνει συνεχώς. Παράλληλα, η Τένεδος έχει εισέλθει και αυτή στο στάδιο σχεδιασμού της μελλοντικής προοπτικής της, κυρίως λόγω της τουριστικής ανάπτυξής της.

Οι πατρίδες δεν χάνονται

«Όλοι γνωρίζομεν ότι αι πατρίδες δεν χάνονται, εφόσον υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι τας πονούν, τας τιμούν και δεν τας λησμονούν», είναι τα συγκινητικά λόγια του Οικουμενικού Πατριάρχη με αφορμή το συνέδριο, το οποίο τελεί υπό την αιγίδα του και στο οποίο θα είναι ο κεντρικός ομιλητής. Το Πανιμβριακό Συνέδριο διοργανώνεται από τον Σύλλογο Ιμβρίων με τη συνεργασία της Ιμβριακής Ενωσης Μακεδονίας – Θράκης και με την υποστήριξη όλων των ιμβριακών και των τενεδιακών φορέων. Είναι ανοιχτό (μέχρι στιγμής έχουν δηλώσει ενδιαφέρον περίπου 500 άτομα) και υβριδικό, αφού θα συνδεθεί με Αυστραλία, Αμερική, Αφρική, Ευρώπη, Κωνσταντινούπολη και Ίμβρο. Σκοπός του είναι να αποτελέσει εφαλτήριο για την αποφασιστική υποστήριξη των ελληνικών μειονοτικών σχολείων και για τη δημιουργία αναπτυξιακών ευκαιριών, μέσα από συγκεκριμένες δράσεις μεταφοράς της τεχνογνωσίας και αξιοποίησης των ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων των δύο νησιών.

Οι εργασίες του συνεδρίου θα διεξαχθούν σε τρεις θεματικές ενότητες: 1. Ίμβρος-Τένεδος: Προβλήματα, λύσεις, προοπτικές. 2. Απασχόληση, επιχειρηματικότητα, βιώσιμη ανάπτυξη. 3. Διατήρηση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς. «Όσον αφορά την επιχειρηματικότητα και τη βιώσιμη ανάπτυξη, κομμάτι που εισηγούμαι, η πρότασή μας είναι να ανοίξουμε, σε βάθος τριετίας, 15 επιχειρήσεις διαφόρων ειδών, που θα επιχορηγηθούν από το Ίδρυμα Αθανάσιος Λασκαρίδης με ποσό που ξεπερνά τα 220.000 ευρώ», εξηγεί η Δ. Πορτοκάλη. «Ο στόχος μας είναι να αναβιώσει ο ομογενής πληθυσμός μας στην Ίμβρο, να γυρίσουν περισσότεροι κάτοικοι, να δώσουμε κίνητρα στους νέους, να έχουν τα σχολεία μας περισσότερα παιδιά, να ξαναζήσουμε τον παλμό του νησιού. Θέλουμε να ξαναβγεί στην επιφάνεια το θέμα της Ίμβρου και της Τενέδου. Και ναι, να μιλήσουμε για το παρελθόν και για τον νόστο, αφού χωρίς παρελθόν δεν υπάρχει μέλλον. Ομως, θέλουμε να εστιάσουμε στο αύριο, στην προοπτική. Θέλουμε το συνέδριο να δώσει ελπίδα για την επόμενη ημέρα στην Ίμβρο. Η Σμύρνη και ο Πόντος θα ζουν για πάντα στις καρδιές μας, όμως εμείς είμαστε πραγματικά εκεί, στην Ίμβρο. Και δεν είναι τυχαίο. Κάποιοι άνθρωποι, που δεν έπαψαν στιγμή να παλεύουν, έβαλαν πλάτες για να μείνουμε ζωντανοί, να επανέλθουμε ενώ ήμασταν αφανισμένοι. Αυτό που λέμε είναι: Κρατήστε μας εκεί».

Τραγούδια της καρδιάς

Οι καλλιτέχνες που θα συμμετάσχουν αφιλοκερδώς στη μεγάλη συναυλία στο Ηρώδειο, η οποία επίσης τελεί υπό την αιγίδα του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, δεν επιλέχθηκαν τυχαία. Όλοι τους, σχεδόν, στήριξαν την Ίμβρο στα πιο δύσκολα χρόνια της, τραγουδώντας εκεί ή γράφοντας τραγούδια για το νησί.

Όλα τα έσοδα της βραδιάς θα δοθούν αποκλειστικά για τη βιωσιμότητα των ομογενειακών ελληνικών σχολείων της Ίμβρου και για τον σκοπό αυτό έχει ανοιχθεί τραπεζικός λογαριασμός του Συλλόγου Ιμβρίων στην Τράπεζα Πειραιώς, με IBAN: GR63 0172 0380 0050 3811 2035 040. Σήμερα στην Ίμβρο λειτουργούν νηπιαγωγείο, δημοτικό, γυμνάσιο και λύκειο, στα οποία, κατά το σχολικό έτος 2023-2024, φοιτούσαν συνολικά 55 μαθητές, 21 στο δημοτικό και στο νηπιαγωγείο και 34 στο γυμνάσιο και στο λύκειο. «Ίμβρος είναι το όνομά μου και άπταιστα τα ελληνικά μου» είναι το τραγούδι με το οποίο, όπως μας πληροφορεί η Δ. Πορτοκάλη, θα τελειώσει τη συναυλία ο Γ. Νταλάρας. «Αυτοί οι άνθρωποι θέλουν την αγάπη μας, την παρουσία μας, τη βοήθειά μας, με όλα τα μέσα», τονίζει ο κορυφαίος καλλιτέχνης στη σελίδα for_imvros στο Instagram. «Ηθικά, οικονομικά… Σας παρακαλώ, μην το ξεχάσετε αυτό. Εγώ δεν θα το ξεχάσω».

Διαβάστε εδώ το δημοσίευμα της Realnews