Υπολογιστές, τεχνολογία και παιδιά
Τι δείχνει έρευνα για τη σχέση παιδιών και gadgets.
Είναι σίγουρο ότι οι εποχές έχουν αλλάξει, όπως έχουν αλλάξει οι άνθρωποι και οι ανάγκες τους. Αυτές τις αλλαγές φαίνεται να προσπαθούν να απεικονίσουν και οι διαφημίσεις των καιρών μας, σε μερικές από τις οποίες εμφανίζεται η γυναίκα ως σύζυγος ή μητέρα που προσπαθεί να φέρει όλες τις υποχρεώσεις της εις πέρας, χωρίς να μένει πίσω στις εξελίξεις της εποχής και της τεχνολογίας.
Συνήθως στις διαφημίσεις στήνεται ένα ιδανικό σκηνικό, όπου, για παράδειγμα, μια γυναίκα βάζει το παιδί της στο αυτοκίνητο, το δένει στο ειδικό κάθισμα, οδηγεί χρησιμοποιώντας πλοηγό και ταυτόχρονα μιλάει στο τηλέφωνο για να τακτοποιήσει τις τελευταίες λεπτομέρειες της δουλειάς της, έχοντας στην τσάντα της το λάπτοπ.
Φυσικά όλα αυτά τα κάνει με χαμόγελο, γιατί όλα βγαίνουν εύκολα, αβίαστα, χωρίς ιδιαίτερο κόπο και κούραση, αφού είναι μια σύγχρονη γυναίκα, πλήρως εναρμονισμένη με τον τρόπο ζωής της εποχής της και πάλι φυσικά, οι διαφημίσεις δεν δείχνουν πουθενά αυτήν τη μητέρα να μιλάει με το παιδάκι της, προσπαθώντας να επικοινωνήσει μαζί του.
Βέβαια, οι άνθρωποι που φτιάχνουν τις διαφημίσεις ξέρουν τι πουλάνε κι αυτό που φαίνεται να θέλουν να πουλήσουν αυτές τις μέρες είναι ότι είναι κανόνας πλέον για τα μέλη μιας οικογένειας να ενδιαφέρονται περισσότερο για τις ηλεκτρονικές τους συσκευές από ό,τι ο ένας για τον άλλον. Και ίσως να έχουν δίκιο, καθώς δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις οικογενειών που έχει το κάθε μέλος έναν υπολογιστή στο δωμάτιο του κι όλοι σερφάρουν στο διαδίκτυο, απομονωμένοι ο ένας από τον άλλον, γιατί δεν βρίσκουν τι να πουν μεταξύ τους, αφού τα λένε όλα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με φίλους.
Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα από το Kaiser Family Foundation, τα παιδιά ηλικίας 8 ως 18 ετών περνούν πλέον περισσότερες από επτάμιση ώρες τη μέρα σε συσκευές με οθόνες, όπως υπολογιστές, τηλεοράσεις κι άλλα gadgets.
Σε αυτές τις ώρες δεν συμπεριλαμβάνεται ο χρόνος που ξοδεύουν να στέλνουν μηνύματα ή να μιλάνε στο κινητό τους τηλέφωνο. Εν τω μεταξύ, έρευνα δείχνει ότι οι εργαζόμενοι γονείς περνούν απειροελάχιστο ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά τους, μόλις λίγα λεπτά της ώρας! Άρα αν κάνει κάποιος τις πράξεις, θα καταλάβει ότι τα παιδιά περνούν πολύ περισσότερο χρόνο με τους υπολογιστές τους από ό,τι με την οικογένειά τους.
Είναι γεγονός ότι οι υπολογιστές υπάρχουν στη ζωή μας και είναι πια αναπόσπαστο κομμάτι της, καθώς πλέον είναι αδιανόητο ένα παιδί να μεγαλώνει σε σπίτι που δεν υπάρχει υπολογιστής. Επίσης όλο και περισσότεροι δάσκαλοι και καθηγητές αναθέτουν στους μαθητές εργασίες που απαιτούν έρευνα στο διαδίκτυο ή δουλειά στον υπολογιστή, υποθέτοντας ότι όλα τα παιδιά έχουν πρόσβαση σε υπολογιστή.
Από την άλλη, υπάρχουν τα κινητά που έχουν αλλάξει άρδην τη ζωή των παιδιών, που δεν διανοούνται πια την καθημερινότητά τους χωρίς κινητό. Πολλές φορές τα κινητά έχουν φανεί χρήσιμα, καθώς παρέχουν μια κάποιας μορφής ασφάλεια σε όσα παιδιά είναι στο σπίτι μόνα τους ή βγαίνουν συνεχώς έξω και πρέπει να μπορούν να επικοινωνήσουν με την οικογένειά τους.
Ωστόσο, υπάρχουν και πολλά μειονεκτήματα στη χρήση των ηλεκτρονικών συσκευών. Ο χρόνος που περνάει κάποιος στον υπολογιστή, για παράδειγμα, μπορεί να φτάσει από τη χρήση στην κατάχρηση πάρα πολύ εύκολα χωρίς να γίνει αντιληπτό.
Γι’ αυτό και πολύ γρήγορα μπορεί να φτάσει μια διαφήμιση σαν αυτήν που περιγράφηκε παραπάνω να βγει αληθινή, καθώς μια μητέρα πολυάσχολη που ασχολείται συνεχώς με όλες τις ηλεκτρονικές συσκευές που έχει στη διάθεσή της, δεν συνειδητοποιεί ότι χάνει χρόνο ασχολούμενη με πολλά και διαφορετικά πράγματα, ξεχνώντας ότι υπάρχει κάπου ένας σύζυγος ή ένα παιδί που έχουν ανάγκη τη φωνή της, την παρουσία της, τις συμβουλές της, τη στήριξή της, την αγάπη της, αναζητώντας γενικά τη σύντροφο και τη μητέρα που χρειάζονται.
Όσο κι αν μας λένε ότι όταν σερφάρουμε στο διαδίκτυο, είμαστε συνδεδεμένοι με όλον τον κόσμο, υπάρχουν πολύ πιο κοντά μας άνθρωποι που επιδιώκουν και θέλουν να συνδεθούν μαζί μας, σε κάθε επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, τα παιδιά χρειάζονται πρότυπα, από την πραγματική τους ζωή, όχι από την τηλεόραση. Χρειάζονται γονείς να τους δείξουν τι σημαίνει μεγαλώνω, ωριμάζω, ενηλικιώνομαι, αποκτώ σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, μοιράζομαι συναισθήματα, γίνομαι αργότερα γονιός κι εγώ ο ίδιος.
Τα παιδιά έχουν ανάγκη από πραγματική φροντίδα κι όχι από μια νταντά που θα τους δώσει γάλα ή θα τα προσέχει να μην χτυπήσουν. Αντ’ αυτού αναζητούν γονείς που θα νοιάζονται πραγματικά για την εξέλιξή τους, για την πρόοδό τους στο σχολείο, για τη συμπεριφορά και την κοινωνικότητά τους.
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής έχει ασχοληθεί με το ζήτημα αυτό και οι ειδικοί προτείνουν στους γονείς να δημιουργήσουν χώρους στο σπίτι όπου δεν θα υπάρχουν οθόνες συσκευών. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν τηλεοράσεις και υπολογιστές στα υπνοδωμάτια των παιδιών, ενώ ο χρόνος που αυτά περνούν μπροστά στον υπολογιστή πρέπει να μειωθεί σε δυο ώρες τη μέρα ή και λιγότερο.
Επιπλέον, τονίζουν τη μεγάλη σημασία που έχει η προσοχή και η παρακολούθηση των πραγμάτων με τα οποία ασχολούνται τα παιδιά στο διαδίκτυο ως προς την ποιότητά και το περιεχόμενό τους.
Τέλος, αυτό που αναφέρουν οι επιστήμονες είναι ότι τελικά δεν έχει τόση σημασία πώς καταφέρνουν οι γονείς να έρθουν κοντά με τα παιδιά τους και τι δραστηριότητες κάνουν μαζί τους, αρκεί να υπάρχει χρόνος για επικοινωνία, τρυφερή φυσική επαφή, εκδήλωση συναισθημάτων και μετάδοση πληροφοριών, αρχών και πεποιθήσεων.
Είτε αυτά γίνονται με μια βόλτα στο πάρκο ή στον καναπέ του σπιτιού γελώντας και συζητώντας, δεν έχει σημασία, γιατί αυτό που μετράει είναι να γίνονται.