O ρινόκερος @ Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών / Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου

Πολλά μπορεί να εντυπωσίασαν στο ανέβασμα του Ρινόκερου του Ευγένιου Ιονέσκο στη σκηνή της Στέγης Γραμμάτων & Τεχνών. Ο γνωστός γάλλος σκηνοθέτης Emmanuel Demarcy-Mota ωστόσο σχεδόν μια δεκαετία από το πρώτο ανέβασμα της παράστασης στο ιστορικό Theatre de la ville του Παρισιού, πέτυχε ένα αξιοζήλευτο αποτέλεσμα μελετώντας όρους της φυσικής. Πόλωσε για μεγάλο διάστημα το νόημα του έργου γύρω από το μυστήριο της έλευσης των ρινόκερων σε μια μικρή επαρχιακή πόλη και ύστερα με την διαδικασία της «δραματουργικής άπωσης» στόχευσε απευθείας στην ουσία του δικού του μηνύματος.

Ο Demarcy-Mota απέφυγε οποιαδήποτε ιστορική προσέγγιση του έργου επενδύοντας ολοκληρωτικά στην οικοδόμηση μιας ιστορίας για την κοινοτοπία του κακού. Επικεντρώθηκε και παρουσίασε με Καφκική διάθεση την μεταμόρφωση των κατοίκων μιας ολόκληρης πόλης, ύστερα από μια μαζική αλλά ανεξήγητη πρωτοβουλία τους σε ρινόκερους. Τίποτα δεν τους σταματά από την απόφαση τους να αφομοιωθούν και να ταυτιστούν με την συλλογική υστερία που εξαπλώνεται σαν επιδημία. Και είναι αυτή ακριβώς η ακραία συμπεριφορά που οδηγεί σε μια δεύτερη ανάγνωση εννοιών όπως ο καπιταλισμός, τα σύγχρονα ακραία πολιτικά ρεύματα ή και απλούστερες εκφάνσεις της επικαιρότητας που τροφοδοτούν την καταστροφική ανθρώπινη τρέλα για την άνευ όρων ανάγκη ομοιομορφίας και μαζοποίησης. Η αρχική επιμονή του σκηνοθέτη να εμμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα (πολύ πάνω από το μέσο του έργου) στην παραλογική διάθεση του Ιονέσκο για την ύπαρξη των ρινόκερων, ισοσκελίζεται περίτεχνα από το τελευταίο μέρος της παράστασης που θριαμβεύουν όλα όσα θέλει να κατονομάσει. Οι φωτισμοί αλλά κυρίως τα σκηνικά του Yves Collet προσδίδουν όλο τον απαραίτητο ρεαλισμό και τη δραματικότητα που απαιτούν οι σκηνές του έργου ενώ οι ερμηνείες του Serge Maggiani και του Hugues Quester στους βασικούς ρόλους, κρατούν με πρωτόγνωρη αλλά καλά υπολογισμένη ένταση τον ρυθμό της παράστασης.
|Γ.Ε