Σαν σήμερα 13 Μαΐου

Γεγονότα

1568: Στη μάχη του Λανγκσάιντ οι δυνάμεις της Μαρίας Στιούαρτ της Σκοτίας χάνουν από συμμαχία Σκοτσέζων Προτεσταντών υπό τον Τζέιμς Στιούαρτ, ετεροθαλή αδελφό της.

1607: Ιδρύεται η πρώτη μόνιμη βρετανική αποικία στη Β. Αμερική, το Τζέιμστάουν στην Βιρτζίνια.

1787: Ο Άρθουρ Φίλιπ ξεκινάει από το Πόρτσμουθ της Αγγλίας με 11 πλοία γεμάτα κατάδικους με σκοπό να ιδρύσει αποικία στην Αυστραλία.

1830: Το Εκουαδόρ (ο Ισημερινός) ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος και αποχωρεί από την ομοσπονδία της Γκραν Κολόμπια.

1846: Οι ΗΠΑ κηρύσσουν τον πόλεμο στο Μεξικό.

1848: Ακούγεται για πρώτη φορά ο εθνικός ύμνος της Φιλανδίας.

1854: Διεξάγεται ο πρώτος αγώνας μπιλιάρδου στο Μάλκομ Χολ της Νέας Υόρκης.

1880: Στο Νιού Τζέρσεϊ ο Τόμας Έντισον πραγματοποιεί την πρώτη δοκιμαστική λειτουργία του ηλεκτροκίνητου σιδηροδρόμου.

1888: Η Βραζιλία καταργεί με νόμο τη δουλεία.

1890: Ο Νίκολα Τέσλα πατεντάρει την ηλεκτρική γεννήτρια.

1903: Υποβάλλεται στην ελληνική Βουλή η σύμβαση για το μονοπώλιο της σταφίδας.

1918: Παρουσιάζονται τα πρώτα αμερικανικά γραμματόσημα για μεταφορά της αλληλογραφίας αεροπορικώς, κοστίζουν 24 σεντς και απεικονίζουν ένα αεροπλάνο.

1931: Η ΔΟΕ, με πρόεδρο τον κόμη Ενρί Μπεγιέ Λατούρ του Βελγίου, ο οποίος διαδέχθηκε τον Πιερ ντε Κουμπερτέν, αποφασίζει να αναθέσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο με σκοπό την επανασύνδεση της Γερμανίας με τον υπόλοιπο κόσμο έπειτα από τον A’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

1940: Κατά την πρώτη του ομιλία στη Βουλή των Κοινοτήτων ο Βρετανός πρωθυπουργός Γουίνστον Τσόρτσιλ καλεί τη χώρα σε πόλεμο.

1941: Λίγο μετά τη γερμανική εισβολή οι Αθηναίοι αρχίζουν να προμηθεύονται το ψωμί με δελτίο, ενώ οι Ναζί αποκτούν το δικαίωμα να ταξιδεύουν δωρεάν με τον ηλεκτρικό.

1943: Γερμανικά και ιταλικά στρατεύματα στη Β. Αφρική παραδίδονται στις συμμαχικές δυνάμεις.

1969: Στην Ελλάδα αναθεωρούνται οι αποφάσεις των εκτάκτων στρατοδικείων από την 21η Απριλίου και μετά.

1972: Οι Αμερικανοί βομβαρδίζουν τις περιοχές του Ανόι και της Χαϊφόνγκ στο Βιετνάμ.

1978: Καθιερώνεται επί πρωθυπουργίας Κωνσταντίνου Καραμανλή η 35ετία για όλους τους εργαζόμενους με πλήρη σύνταξη στα 58 χρόνια.

1981: Στην πλατεία του Αγίου Πέτρου σημειώνεται η πρώτη δολοφονική απόπειρα εναντίον του πάπα Ιωάννη Παύλου B’ από τον Τούρκο «γκρίζο λύκο» Μεχμέτ Αλί Αγκτζά.

1985: Η αστυνομία της Φιλαδέλφεια πραγματοποιεί έφοδο στα γραφεία της εξτρεμιστικής ομάδας MOVE, κατά την οποία σκοτώνονται 11 μέλη της.

1989: Μεγάλη ομάδα φοιτητών καταλαμβάνει την πλατεία Τιενανμέν στην Κίνα και ξεκινά απεργία πείνας.

1991: Στην Κράινα, στο δημοψήφισμα που έχει χαρακτηριστεί παράνομο από την Κροατία, το 90% των Σέρβων ψηφίζει υπέρ της προσάρτησης στη Σερβία και της διαφύλαξης της ενότητας της Γιουγκοσλαβίας.

1996: Την αποφυλάκιση των χουντικών ζητά στη Βουλή ο επίτιμος πρόεδρος της ΝΔ Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.

1996: Το Μπαγκλαντές πλήττεται από καταιγίδες και τυφώνα που αφήνει πίσω του 600 νεκρούς.

1997: Στη Ρωσία, η Βουλή απαγορεύει οριστικά την επιστροφή των έργων τέχνης, που κατέσχεσε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ο Κόκκινος Στρατός στη Γερμανία.

1998: Οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία επιβάλλουν οικονομικές κυρώσεις στην Ινδία για τον δεύτερο γύρο πυρηνικών δοκιμών που πραγματοποίησε.

2005: Σφαγή στο Ουζμπεκιστάν όταν στην πόλη Αντιγιάν οι κυβερνητικές δυνάμεις πυροβολούν στο πλήθος που διαδήλωνε και σκοτώνουν εκατοντάδες ανθρώπους.

2006: Μαζική επανάσταση σε φυλακές της Βραζιλίας οδηγεί στο θάνατο 141 ανθρώπων.

Γεννήσεις

1655: Γεννιέται ο Ιννοκέντιος ΙΓ’, πάπας από το 1721 έως το 1724.

1717: Γεννιέται η αυτοκράτειρα της Αυστροουγγαρίας, Μαρία Θηρεσία.

1840: Γεννιέται ο γάλλος μυθιστοριογράφος Αλφόνς Ντοντέ. Πέθανε το 1897.

1842: Γεννιέται ο Άγγλος συνθέτης σερ Άρθουρ Σάλιβαν, διάσημος για τις κωμικές όπερες που συνέθεσε από κοινού με τον σερ Γουίλιαμ Σ. Γκίλμπερτ.

1872: Γεννιέται στην Κέρκυρα ο πεζογράφος Κωνσταντίνος Θεοτόκης, από τους κορυφαίους εκπροσώπους στη χώρα μας του ρεαλιστικού μυθιστορήματος.

1882: Γεννιέται ο Γάλλος ζωγράφος και γλύπτης, Ζορζ Μπρακ, από τους πρωτοπόρους του κυβισμού, μαζί με τον Πικάσο.

1883: Γεννιέται στην Κύμη της Εύβοιας ο διάσημος Έλληνας γιατρός, βιολόγος και ερευνητής Γεώργιος Παπανικολάου. Θεμελιωτής του επιστημονικού κλάδου της «αποφολιδωτικής κυτταρολογίας», άνοιξε ευρείς νέους ορίζοντες στην ιατρική έκανε έρευνα στη γενετήσια φυσιολογία και ενδοκρινολογία, ειδικότερα για τον καρκίνο μέσω της μεθόδου που έλαβε προς τιμή του την ονομασία «Μέθοδος Παπανικολάου» ή «Τεστ Παπανικολάου» και κατά συγκοπή «Τεστ Παπ». Σήμερα το τεστ Παπ χρησιμοποιείται παγκοσμίως για τη διάγνωση του καρκίνου της μήτρας επί της προκαρκινικής δυσπλασίας και άλλων κυτταρολογικών ασθενειών του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος.Το 1995 τυπώθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος χαρτονόμισμα αξίας 10.000 δραχμών με τη μορφή του. (φωτό)

1907: Γεννιέται η Βρετανίδα συγγραφέας της «Ρεβέκκας», Δάφνη ντι Μοριέ. Έργα της όπως «Τα πουλιά» και το «Jamaica Inn» έχουν μεταφερθεί με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη από τον Άλφρεντ Χίτσκοκ. Πέθανε το 1989.

1913: Γεννιέται στο Τορόντο ο Τζιλ Έβανς, μουσικός της τζαζ, πιανίστας, συνθέτης και ενορχηστρωτής, γνωστός για τη συνεργασία του με τον Μάιλς Ντέιβις. Πέθανε το 1988.

1914: Γεννιέται ο Αμερικανός πυγμάχος Τζο Λιούις, παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών. Στην καριέρα του σημείωσε 68 νίκες και 3 ήττες. Πέθανε το 1981.

1923: Γεννιέται ο Τζιμ Τζόουνς, ιδρυτής της αίρεσης «Ναός των Ανθρώπων». Το 1978, ο ίδιος και τα μέλη της αίρεσης αυτοκτόνησαν.

1927: Γεννιέται ο Αμερικανός σκηνοθέτης, Χέρμπερτ Ρος. Μεταξύ άλλων έχει σκηνοθετήσει και την επιτυχία «Ανθισμένες Μανόλιες».

1939: Γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός Χάρβει Καϊτέλ. Ανάμεσα στις σημαντικότερες στιγμές της πολυετούς καριέρας του, οι ταινίες «Reservoir Dogs», «Pulp Fiction» και «Μαθήματα Πιάνου».

1941: Γεννιέται ο Ρίτσι Βάλενς, μουσικός του ροκ ν ρολ, δημιουργός του περίφημου «Λα Μπάμπα». Το 1959 σκοτώνεται σε αεροπορικό δυστύχημα στην Αιόβα μαζί με τους συνάδελφούς του Μπάντι Χόλι και Τζ . Π. Ρίτσαρντσον (Big Bopper). Η αποφράδα επέτειος έμεινε στην ιστορία ως «η μέρα που πέθανε η μουσική».

Θάνατοι

1884: Πεθαίνει σε ηλικία 75 ετών ο Σάιρους Χολ ΜακΚόρμικ, εφευρέτης της θεριστικής μηχανής.

1916: Πεθαίνει σε ηλικία 57 ετών ο Σόλομ Αλεχάιν, Ρωσοεβραίος συγγραφέας, ο πρώτος που έγραψε παιδική λογοτεχνία στα γίντις. Το διάσημο μιούζικαλ «Ο βιολιστής στη στέγη» βασίζεται σε ήρωα βιβλίων του, τον Τέβιε.

1982: Πεθαίνει η Δέσποινα Αχλαδιώτη, γνωστή και ως «Κυρά της Ρω», καθώς επί 40 χρόνια ύψωνε την ελληνική σημαία στην ακριτική νησίδα της Ρω, όπου ζούσε.

2002: Πεθαίνει σε ηλικία 63 ετών ο προπονητής και σπουδαίος θεωρητικός του ουκρανικού ποδοσφαίρου, Βαλερί Λομπανόφσκι.