Σαν σήμερα 5 Ιανουαρίου

1477: Ο στρατός του Κάρολου του ισχυρού, Δούκα της Βουργουνδίας αποτυγχάνει να καταλάβει το Νανσύ. Ηττάται από τις δυνάμεις Ελβετίας και Λωρραίνης. Ο ίδιος ο Κάρολος σκοτώνεται στη μάχη.

1500: Ο Λουδοβίκος Σφόρτσα καταλαμβάνει το Μιλάνο.

1643: Καταγράφεται το πρώτο διαζύγιο στην ιστορία της Αμερικής. Το δικαστήριο της Μασαχουσέτης βγάζει το διαζύγιο υπέρ της Αν Κλαρκ, επειδή ο σύζυγός της Ντένις την απατούσε και είχε εγκαταλείψει τη συζυγική εστία.

1668: Ο Μεθόδιος Γ΄ εκλέγεται Οικουμενικός Πατριάρχης.

1781: Αμερικανική Επανάσταση: Βρετανικές ναυτικές δυνάμεις, με επικεφαλής τον Μπένεντικτ Άρνολντ, καίνε το Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια.

1822: Ο Ηλίας Μαυρομιχάλης, γιος του Πετρόμπεη, επικεφαλής περίπου 600 Μανιατών, αποβιβάζεται στο Αλιβέρι και αναλαμβάνει την ηγεσία της Επανάστασης στην Εύβοια για την απελευθέρωση της Καρύστου.

1825: Ο συγγραφέας Αλέξανδρος Δουμάς συμμετέχει για πρώτη φορά σε μονομαχία, κατά τη διάρκεια της οποίας δεν τραυματίζεται σχεδόν καθόλου. Το μόνο που χάνει είναι το… παντελόνι του, το οποίο θα πέσει κατά τη διάρκεια της μονομαχίας.

1837: Με ψήφισμά του, ο Δήμος Αθηναίων ζητά από τον βασιλιά Όθωνα την παροχή Συντάγματος.

1875: Ανοίγει τις πύλες της η Όπερα των Παρισίων.

1889: Η λέξη χάμπουργκερ εμφανίζεται για πρώτη φορά στην εφημερίδα της Ουάσινγκτον Walla Walla Union.

1895: Ο γάλλος αξιωματικός Άλφρεντ Ντρέιφους καθαιρείται ατιμωτικά από το αξίωμά του, στον περίβολο της Στρατιωτικής Σχολής με θραύση του ξίφους του και καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη στο Νησί του Διαβόλου, σε μία από τις μεγαλύτερες δικαστικές πλάνες.

1913: Τρία ελληνικά θωρηκτά και οκτώ αντιτορπιλικά, με επικεφαλής το θρυλικό θωρηκτό Αβέρωφ, καταναυμαχούν τον τουρκικό στόλο και τον αναγκάζουν να κρυφτεί οριστικά στα Στενά. Οι Τούρκοι μετρούν μεγάλες υλικές και ανθρώπινες απώλειες, ενώ από την πλευρά της Ελλάδας υπάρχει μόνο ένας τραυματίας.

1914: Η αυτοκινητοβιομηχανία Ford ανακοινώνει εβδομάδα πέντε εργάσιμων ημερών, εφαρμογή οκταώρου κι ελάχιστο ημερομίσθιο πέντε δολαρίων για τους εργαζομένους της.

1919: Στη Γερμανία, ιδρύεται το κόμμα των Ναζί, με την αρχική ονομασία Κόμμα Γερμανών Εργατών, από έναν κλειδαρά, τον Αντον Ντρέξλερ, έναν πολιτικό μηχανικό, το Γκότφριντ Φέντερ και ένα θεατρικό συγγραφέα, το Ντίτριχ Εκαρτ. Αργότερα θα πάρει το όνομα Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα των Γερμανών Εργατών (NSDAP). Το 54ο μέλος του κόμματος που θα γραφτεί είναι ο άσημος, τότε, Αδόλφος Χίτλερ που το 1923 θα αναλάβει την αρχηγία του.

1919: Ξεσπά στο Βερολίνο η εξέγερση των «Σπαρτακιστών», με σκοπό την εγκαθίδρυση κομμουνιστικής διακυβέρνησης στο πρότυπο της Σοβιετικής Ένωσης. Θα λήξει βουτηγμένη στο αίμα, μια εβδομάδα αργότερα, ενώ οι αρχηγοί της Ρόζα Λούξεμπουργκ και Καρλ Λίμπκνεχτ θα δολοφονηθούν.

1929: Μεγάλη πυρκαγιά στο κέντρο του Πειραιά καταστρέφει εκατοντάδες επιχειρήσεις, προκαλώντας ζημιές 20 εκατομμυρίων δραχμών.

1930: Η σοβιετική κυβέρνηση δημιουργεί γεωργικούς παραγωγικούς συνεταιρισμούς, τα περιβόητα «κολχόζ».

1933: Αρχίζει η κατασκευή της περίφημης γέφυρας Γκόλντεν Γκέιτ, στο Σαν Φρανσίσκο των ΗΠΑ.

1939: Η Αμέλια Έρχαρτ, η πρώτη γυναίκα αεροπόρος, κηρύσσεται νεκρή. Ηταν αγνοούμενη από τις 2 Ιουλίου 1937.

1940: Λαμβάνει χώρα η πρώτη επίδειξη του ραδιοφώνου στα FM των ΗΠΑ.5 πειραματικοί ραδιοσταθμοί καταφέρνουν να εκπέμψουν σε ραδιοφωνικό δίκτυο στα FM, κατά μήκος 5 πολιτειών. Η ενέργεια αυτή θεωρείται η πρεμιέρα της ευρείας χρήσης των FM στη ραδιοφωνία.

1941: Τα ελληνικά αντιτορπιλικά «Βασίλισσα Όλγα», «Βασιλεύς Γεώργιος», «Σπέτσες», «Ψαρά» και «Κουντουριώτης» περνούν από το στενό του Οτράντο, που ελέγχεται από τον ιταλικό στόλο, και βομβαρδίζουν τις ιταλικές θέσεις του κόλπου του Αυλώνα.

1943: Η εντεκάχρονη Ελίζαμπεθ Τέιλορ υπογράφει το πρώτο της συμβόλαιο με την εταιρία παραγωγής MGM και γυρνά την πρώτη της ταινία «Lassie Come Home».

1944: Η London Daily Mail γίνεται η πρώτη υπερωκεάνια εφημερίδα.

1945: Οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την Αθήνα και τον Πειραιά, υπό την πίεση των υπέρτερων κυβερνητικών και βρετανικών δυνάμεων.

1948: Η Γουόρντερ Μπρος γυρίζει για πρώτη φορά έγχρωμα επίκαιρα. Είναι ο τελικός του «Ρόουζ Μπόουλ».

1949: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Χάρι Τρούμαν, ανακοινώνει το Fair Deal (Δίκαιη Πράξη), το οποίο αναφέρεται στην κοινωνική ασφάλιση, στην αύξηση του βασικού μισθού και στη δημιουργία υποδομών, όπως ηλεκτρισμός, αντιπλημμυρικά έργα κ.λ.π.

1959: Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, αφού εγκαταλείπει το Λαϊκό Κόμμα, εισέρχεται στην κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή ως αντιπρόεδρος.

1964: Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας συναντά τον Πάπα Παύλο ΣΤ’ στο Όρος των Ελαιών. Είναι η πρώτη συνάντηση των προκαθημένων των δύο Εκκλησιών από την εποχή της Συνόδου Φεράρας – Φλωρεντίας το 1438.

1968: Ο Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ διαδέχεται τον Αντονίν Νοβότνιν στην προεδρία του Κομουνιστικού Κόμματος Τσεχοσλοβακίας.

1980: Η εταιρία Hewlett-Packard ανακοινώνει την κυκλοφορία του πρώτου PC.

1981: Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Παπανδρέου, η ηγεσία των ΚΚΕ και ΚΚΕ (εσ.) και ο Γεώργιος Μαύρος δεν συμμετέχουν στην επίσημη τελετή της ένταξης της χώρας μας στην ΕΟΚ.

1998: Βάνδαλοι αποκεφαλίζουν τη «Μικρή Νεράιδα», το σύμβολο της Κοπεγχάγης.

2002: Με υπόμνημά του, ο έκπτωτος μονάρχης Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ αξιώνει από το ελληνικό δημόσιο πάνω από 190 δισ. δραχμές, ζητώντας επιπλέον αποζημιώσεις για «οδύνη και ταπείνωση», εκτός των απαιτήσεών του για κινητή και ακίνητη περιουσία. Συγνώμη και όχι αποζημίωση θα πρέπει να ζητήσει ο έκπτωτος μονάρχης, απαντά η κυβέρνηση.

2009: O Λίον Πανέτα, πρώην προσωπάρχης στο Λευκό Οίκο επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον, διορίζεται νέος αρχηγός της CIA από τον Μπαράκ Ομπάμα.

2009: Η τρομοκρατική οργάνωση Επαναστατικός Αγώνας εξαπολύει επίθεση με καλάσνικοφ εναντίον αστυνομικών της διμοιρίας Α-542 στο υπουργείο Πολιτισμού. Από την επίθεση τραυματίζεται ο Διαμαντής Ματζούνης.

2011: Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αντώνης Σαμαράς, με επιστολή του προς τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, χαρακτηρίζει την έκδοση ευρωομολόγου ως τη μόνη διέξοδο από την κρίση χρέους, όχι μόνο για τα κράτη-μέλη που αντιμετωπίζουν προβλήματα, αλλά και για την ευρωζώνη συνολικά.

Γεννήσεις

469 π.Χ. – Ο αθηναίος φιλόσοφος, Σωκράτης

1592 – Ο μαχαραγιάς, Σαχ Τζαχάν, που έχτισε το μαυσωλείο Ταζ Μαχάλ στη μνήμη της νεκρής γυναίκας του

1855 – Ο αμερικανός εφευρέτης του ξυραφιού με λεπίδα ασφαλείας και ιδρυτής της βιομηχανίας ξυριστικών ειδών «Gillette», Κινγκ Καμπ Ζιλέτ

1867 – Ο πολιτικός, που διετέλεσε και πρωθυπουργός, Δημήτριος Γούναρης, ένας από τους 6 που εκτελέστηκαν ως πρωταίτιοι της μικρασιατικής καταστροφής

1931 – Ο αμερικανός ηθοποιός, Ρόμπερτ Ντιβάλ

1932 – Ο ιταλός συγγραφέας και πανεπιστημιακός, Ουμπέρτο Έκο

1938 – Ο βασιλιάς της Ισπανίας, Χουάν Κάρλος

1946 – Η αμερικανίδα ηθοποιός, Νταϊάν Κίτον

1972 – Ο τραγουδιστής, Σάκης Ρουβάς

Θάνατοι

1589 – Η βασίλισσα της Γαλλίας, Αικατερίνη των Μεδίκων

1655 – Ο Πάπας της Ρώμης, Ιννοκέντιος Ι’,

1910 – Ο γάλλος μαθηματικός και οικονομολόγος, Λεόν Βαλράς

1939 – Αμέλια Έρχαρτ, αμερικανίδα πιλότος, η πρώτη γυναίκα που διέσχισε μόνη της τον Ατλαντικό

1970 – Ο νομπελίστας γερμανός μαθηματικός και φυσικός, Μαξ Μπορν

2014 – Εουσέμπιο (ντα Σίλβα Φερέιρα), ποδοσφαιριστής από τη Μοζαμβίκη, που με τη φανέλα της Μπενφίκα και της Εθνικής Πορτογαλίας έγραψε χρυσές σελίδες στην ιστορία του αθλήματος