Σαν σήμερα Γλέζος και Σάντας κατέβασαν τη σβάστικα από την Ακρόπολη
Στις 31 Μάη του 1941.
Στις 31 Μάη του 1941.
Στις 31 Μάη του 1941.
Στις 31 Μάη του 1941.
Σαν σήμερα το 1941, ο Μανώλης Γλέζος μαζί με τον Λάκη Σάντα κατέβαζαν τη Γερμανική σημαία από την Ακρόπολη. Η ανταμοιβή τους για αυτό το κατόρθωμα από το μετεμφυλιακό σάπιο κράτος ήταν φυλακές και εξορίες, όπως έγινε δηλαδή και με όλους υπόλοιπους αγωνιστές της Εθνικής μας αντίστασης.
Ήταν 31 Μαΐου του 1941 όταν είχε συμπληρωθεί ένας μήνας από την παράδοση της Αθήνας στους Γερμανούς, που ολοκλήρωναν τις επιχειρήσεις τους στην Ελλάδα και με την κατάληψη της Κρήτης.
Ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας ήταν τότε δύο νεαροί φοιτητές, που δάκρυζαν βλέποντας τη γερμανική σβάστικα να κυματίζει στην Ακρόπολη,ανενόχλητη και με περηφάνια. Το χιτλερικό σύμβολο προκαλούσε τους Έλληνες όσο τίποτα άλλο. Έπρεπε, λοιπόν, να κατέβει…
Το παράτολμο σχέδιο γεννήθηκε καθώς αντίκριζαν την Ακρόπολη .Πήγαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη και διάβασαν ό,τι σχετικό με τον Ιερό Βράχο. Στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια ανακάλυψαν όλες τις σπηλιές και τις τρύπες της Ακρόπολης. Κατάλαβαν λοιπόν ότι η μόνη διαδρομή που έπρεπε να ακολουθήσουν για να μην γίνουν αντιληπτοί από τους γερμανούς φρουρούς ήταν μέσω του Πανδρόσειου Άντρου.
Το πρωί της 30ης Μαΐου 1941, ο Γλέζος και ο Σάντας πληροφορήθηκαν από το ραδιόφωνο ότι τελικά η Κρήτη έπεσε. Οι δύο νέοι αποφάσισαν να δράσουν το ίδιο βράδυ. Όπλα δεν είχαν, παρά μόνο ένα φαναράκι κι ένα μαχαίρι. Η ώρα είχε φθάσει 9:30 το βράδυ και η φρουρά της Ακρόπολης μαζεμένη στην είσοδο των Προπυλαίων διασκέδαζε με νεαρές Ελληνίδες πόρνες πίνοντας μπύρες και μεθοκοπώντας.
Πήδηξαν τα σύρματα, σύρθηκαν ως τη σπηλιά του Πανδρόσειου Άντρου και άρχισαν να σκαρφαλώνουν από τις σκαλωσιές, που είχαν φτιάξει οι αρχαιολόγοι για τις ανασκαφές.
Φθάνοντας σε απόσταση λίγων μέτρων από τον ιστό της σημαίας δεν αντιλήφθηκαν κανένα φρουρό και με γρήγορες κινήσεις κατέβασαν από τον ιστό το μισητό σύμβολο του ναζισμού.
Είχαν φθάσει πια μεσάνυχτα και οι δύο νεαροί αγωνιστές δίπλωσαν και πήραν μαζί τους τη σημαία και ακολουθώντας το ίδιο δρομολόγιο απομακρύνθηκαν από την Ακρόπολη, χωρίς και πάλι να γίνουν αντιληπτοί από τους Γερμανούς, που συνέχιζαν να διασκεδάζουν.
Με έκπληξη η γερμανική φρουρά αντιλήφθηκε νωρίς το πρωί ότι η σβάστικα έλειπε από τον ιστό. Οι γερμανικές αρχές πανικοβλημένες διέταξαν ανακρίσεις. Μόλις στις 11 το πρωί ανάρτησαν μια νέα σημαία στον κενό ιστό.
Με “δημοκρατικές” διαδικασίες οι Γλέζος και Σάντας καταδικάσθηκαν ερήμην σε θάνατο, οι άνδρες της φρουράς εκτελέστηκαν, οι έλληνες διοικητές των αστυνομικών τμημάτων της περιοχής απαλλάχθηκαν από τα καθήκοντά τους, ενώ για τους φύλακες της Ακρόπολης δεν προέκυψε κάποιο ενοχοποιητικό στοιχείο.
Η υποστολή της σβάστικας από την Ακρόπολη αποτέλεσε ουσιαστικά την πρώτη αντιστασιακή πράξη στην κατεχόμενη Αθήνα, μία ενέργεια με συμβολικό χαρακτήρα, αλλά τεράστια απήχηση στο ηθικό των δοκιμαζόμενων Ελλήνων. Το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς ιδρύθηκαν οι δύο μεγάλες αντιστασιακές οργανώσεις ΕΑΜ και ΕΔΕΣ.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο Μανώλης Γλέζος συνελήφθη τρεις φορές από τους Γερμανούς, φυλακίστηκε και κατόρθωσε να δραπετεύσει, ενώ ο Λάκης Σάντας ξέφυγε από τους διώκτες του και κατετάγη στον ΕΛΑΣ.