Social media: Μέσον απιστίας ή εθισμού;

Η εμφάνιση του ίντερνετ και φυσικά των social media, έχει επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο τα ζευγάρια και οι οικογένειες αλληλεπιδρούν. Η δυνατότητα της πρόσβασης σε ένα πλήθος δραστηριοτήτων και ανθρώπων με το πάτημα ενός κουμπιού έχει ως συνέπεια την ανάπτυξη σχέσεων που βασίζονται στο συναίσθημα και όχι στις σωματικές αισθήσεις, στην έντονη χρήση της φαντασίωσης και στην βελτίωση των δεξιοτήτων επικοινωνίας. Πρόκληση, ωστόσο, αποτελεί η αναγνώριση της παθολογικής συμπεριφοράς και ειδικότερα του διαχωρισμού της απιστίας από τον εθισμό στο ίντερνετ και στο σεξ.

Ο εθισμός στο σεξ μέσω του διαδικτύου αναφέρεται στην καταναγκαστική αναζήτηση σεξουαλικού υλικού παρά τις αρνητικές συνέπειες που αυτό μπορεί να έχει για το άτομο. Οι άνθρωποι που εμπλέκονται σε αυτή την δραστηριότητα περιγράφουν συμπτώματα «αποπροσωποίησης» κατά τις  online σεξουαλικές τους επαφές. Αισθάνονται ότι χάνουν την αίσθηση του χρόνου και του ποιοι είναι, νιώθουν αποσυνδεδεμένοι από τα συναισθήματά τους, τις σκέψεις και την συμπεριφορά τους και έχουν λίγες διαπροσωπικές σχέσεις. Στην πραγματικότητα δεν μπορούν να ελέγξουν την συμπεριφορά τους, είναι άνθρωποι που συνήθως χρησιμοποιούν την φαντασίωση και την εμμονή ως μέσα επίλυσης των προβλημάτων τους, παρουσιάζουν έντονες αλλαγές διάθεσης σε σχέση με την σεξουαλική πράξη και γενικά παραμελούν σημαντικές επαγγελματικές, κοινωνικές και δημιουργικές δραστηριότητες προκειμένου να ασχοληθούν με κάποιας μορφής σεξουαλική δραστηριότητα.

Υπάρχει διαφορά στον διαδικτυακό  εθισμό σε πορνογραφικό υλικό και στη χρήση του προς την απιστία;

Η βασική διαφορά που υπάρχει ανάμεσα σε αυτόν που είναι εθισμένος στον ίντερνετ, σε εκείνον που είναι εξαρτημένος από τον πορνογραφικό υλικό που μπορεί να βρει στο διαδίκτυο και σε εκείνον που χρησιμοποιεί το Ίντερνετ για να απιστήσει είναι η σύνθεση των ατόμων που εμπλέκονται.

Στην περίπτωση του εθισμού στο διαδίκτυο ενδέχεται να αναμειγνύεται ένα ή και κανένα άλλο πρόσωπο. Χαρακτηρίζεται από την δραστηριότητα ενός ατόμου σε σχέση με τον υπολογιστή και από την εμμονή του να ασχολείται με αυτήν. Το άτομο μπορεί να είναι εθισμένο στα chat rooms ή σε άλλες δραστηριότητες που περιλαμβάνουν αλληλεπίδραση με κόσμο, αλλά το ενδιαφέρον του επικεντρώνεται περισσότερο στην ίδια την δραστηριότητα και όχι στην επαφή που συνάπτεται με άλλα άτομα.

Ο εθισμός στο διαδικτυακό σεξ είναι μια μοναχική ενέργεια και η εμμονή εντοπίζεται στην πρόσβαση σε σεξουαλικό υλικό. Ωστόσο, στην περίπτωση της απιστίας το άτομο εμπλέκεται με ένα συγκεκριμένο πρόσωπο δημιουργώντας μαζί του κάποιας μορφής σχέση. Στην περίπτωση αυτή το ίντερνετ αποτελεί το μέσο αναζήτησης του τρίτου προσώπου, από το οποίο αναζητά μια πιο προσωπική επαφή.

Η εξάρτηση από το ίντερνετ κατέχει, σύμφωνα με τους μελετητές, τα εξής χαρακτηριστικά:

• ανοχή,
• απόσυρση,
• ισχυρή επιθυμία να ασχοληθείς με αυτό,
• συγκρούσεις και υποτροπές.

Η επιθυμία φαίνεται αντιστοιχεί στον εθισμό που προκαλείται από την συνήθεια του καπνίσματος και πιο συγκεκριμένα από την νικοτίνη.

Θάνος Ε. Ασκητής
Νευρολόγος – Ψυχίατρος
Πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής κ’ Σεξουαλικής Υγείας