Τέμπη-Πραγματογνώμονες οικογενειών: Τα 4 βασικά συμπεράσματα – «Αρκούσε και μόνο η φωτοσήμανση για να είχε αποφευχθεί η σύγκρουση»

Στο συμπέρασμα ότι αρκούσε και μόνο η φωτοσήμανση για να είχε αποφευχθεί η μοιραία σύγκρουση της επιβατικής αμαξοστοιχίας με την εμπορική αμαξοστοιχία που σημειώθηκε τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου στα Τέμπη, και κόστισε την ζωή 57 ανθρώπων, κατέληξε, μεταξύ άλλων, η Ε.Δ.Α.Π.Ο (Επιτροπή Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών).

Της Κωνσταντίνας Χαϊνά

Με αφορμή την συμπλήρωση ενός χρόνου από την μεγαλύτερη σιδηροδρομική τραγωδία που έχει σημειωθεί στην Ελλάδα, επιζώντες και συγγενείς των θυμάτων πραγματοποίησαν συνέντευξη Τύπου, στα γραφεία της ΕΣΗΕΑ, προκειμένου να ενημερώσουν, μαζί με την Επιτροπή Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών, για την πορεία της υπόθεσης.

Στο βήμα ήταν πραγματογνώμονες, αεροναυπηγοί και ηλεκτρολόγοι που έχουν πάρει εντολή από τις οικογένειες να διερευνήσουν το σιδηροδρομικό δυστύχημα, και όπως ανέφεραν, το πρότυπο που ακολουθήθηκε για την διερεύνηση είχε «αεροπορική προσέγγιση» που είναι διεθνώς αναγνωρισμένο. «Αυτό που σήμερα ονομάζουμε τελικό πόρισμα, δεν έχει εκκρεμότητες οι οποίες μας εμποδίζουν να βγάλουμε συμπεράσματα. Σε περίπτωση που υπάρξουν νέα στοιχεία, θα πρέπει να τα διερευνήσουμε και θα υπάρξει και συνέχεια, ωστόσο, μέχρι στιγμής, δεν έχει προκύψει κάτι παραπάνω. Αρκούσε και μόνο η φωτοσήμανση για να είχε αποφευχθεί η σύγκρουση» ανέφερε ο κ. Κώστας Λακαφώσης, μηχανολόγος-αεροναυπηγός μηχανικός και πραγματογνώμονας ατυχημάτων.

«Το τελικό πόρισμα που παραδίδεται αύριο στον εφέτη ανακριτή, έχει μικρές διαφοροποιήσεις στην χαρτογράφηση των βαγονιών, δηλαδή σε ποιο σημείο της αμαξοστοιχίας βρισκόταν το κάθε θύμα, προκειμένου να καταλάβουμε απόλυτα τι συνέβη στον καθένα. Δεν έχασαν την ζωή τους όλοι, από τις ίδιες αιτίες» επεσήμανε.

«Τουλάχιστον 5 άτομα έχασαν την ζωή τους από τη φωτιά»

Ο κ. Λακαφώσης, τόνισε αρχικά πως πλέον, έναν χρόνο αργότερα από την σιδηροδρομική τραγωδία, είναι γνωστό το πώς μοιράζονται πρακτικά οι ευθύνες και το τι πραγματικά συνέβη την μοιραία νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου του 2023. Αναφέρθηκε, στο πολύ σοβαρό ζήτημα της φωτιάς, που σημειώθηκε όταν συγκρούστηκαν οι δύο αμαξοστοιχίες, και επεσήμανε πως σε περίπτωση που δεν υπήρχε τέτοια ανάφλεξη, δεν θα υπήρχαν και τόσα πολλά θύματα.

«Αυτή τη στιγμή γνωρίζουμε πως τουλάχιστον 5 άτομα έχασαν την ζωή τους συνεπεία της φωτιάς. Μπορούμε να κάνουμε υποθέσεις και εκτιμήσεις και για κάποιους ακόμη, όχι όμως πολλούς» αποκάλυψε και πρόσθεσε πως «είναι ωστόσο κάτι που δεν διερευνήθηκε από τους αρμόδιους. Η δική μας επιτροπή ήταν η μόνη που είχε στην διάθεσή της το λάδι, το οποίο δοκιμάσαμε στην πράξη, καθώς δεν είναι θεωρητική η προσέγγισή μας. Το έλαιο σιλικόνης, το οποίο είχαν μέσα οι μετασχηματιστές, και το οποίο σύμφωνα με μία θεωρία την οποία εμείς δεν συνεριζόμαστε, ευθύνεται για την τεράστια ανάφλεξη. Εμείς, βρήκαμε το λάδι αυτό, και πραγματοποιήσαμε διάφορες δοκιμασίες. Όποιος θεωρεί, ότι μπορεί να αναφλεγεί με έναν σπινθήρα ή με ένα βραχυκύκλωμα, ας το πάρει και ο ίδιος το λάδι, κι ας το δοκιμάσει στην πράξη».

Η χαρτογράφηση των βαγονιών της μοιραίας αμαξοστοιχίας

Σχετικά με την χαρτογράφηση των βαγονιών της μοιραίας αμαξοστοιχίας IC62, ανέφερε πως στο βαγόνι Α1 υπήρχαν 13 θύματα, στο βαγόνι Β2 11 θύματα, στο βαγόνι Β3 3 θύματα, στο βαγόνι του κυλικείου 25 θύματα και στην ηλεκτρομηχανή 3 θύματα, όπου σε αυτά προστίθενται και οι δύο μηχανοδηγοί, της εμπορικής αμαξοστοιχίας.

«Γνωρίζουμε με απόλυτη ακρίβεια, ποιος επιβάτης ήταν πού, καθώς και ποιος βγήκε από ποιο σημείο, και ποιος έσωσε άλλους επιβάτες. Δεν υπάρχει καμία άλλη ένδειξη, μέχρι στιγμής, για περισσότερα θύματα, χωρίς να μπορούμε να αποκλείσουμε στο 100% αυτό το ενδεχόμενο. Σημειώνεται πως στο σιδηροδρομικό δυστύχημα, έγινε μία διάσωση. Ένας άνθρωπος σώθηκε, ενώ θα καιγόταν ζωντανός. Συγκεκριμένα, δύο άνθρωποι ήταν αυτοί που θα μπορούσαν να έχουν μαζέψει τα πράγματά τους, ωστόσο βρήκαν έναν άνθρωπο να καίγεται και αυτός διασώθηκε από αυτούς τους δύο. Πρόκειται για τον αντιπλοίαρχο Πάρη Καλαπετινό και τον Δημήτρη Κατσαούνη».

(Α=θύματα και Β=βαριά τραυματίες και διασωθέντες).

«Η πυροπροστασία στον σιδηρόδρομο δεν είναι αυτή που θα έπρεπε στην Ελλάδα»

Παράλληλα, ο κ. Καραφώσης αναφέρθηκε και στον εμπλουτισμό της έρευνας, σε επίπεδο ανθρώπινου παράγοντα. «Με το αεροπορικό πρότυπο και την ανησυχία να βελτιώσουμε τον σιδηρόδρομο, προσπαθούμε να καταλάβουμε και πόσα ανθρώπινα λάθη έγιναν την μοιραία νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου. Βέβαια, ερευνήθηκε και το ποιοι ήταν οι παράγοντες που επέτρεψαν να εξελιχθούν αυτά τα ανθρώπινα λάθη σε κάτι ακόμη χειρότερο, καθώς και ποια συστήματα έλειπαν. Έχουμε καταλάβει τι έχει συμβεί. Αν όμως δεν πάρουν τα μηνύματα, αυτοί που διαχειρίζονται τα τρένα, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Πρέπει αυτή η πληροφορία να φτάσει σε αυτούς που πρέπει, και να γίνει η ανάλογη εκπαίδευση».

Σχετικά με τα θέματα πυροπροστασίας, ο κ. Καραφώσης τόνισε πως είναι γνωστό ότι υπάρχουν ζητήματα στα βαγόνια που κυκλοφορούν στον ελληνικό σιδηρόδρομο. «Η νομοθεσία είναι τέτοια που επιτρέπει σε βαγόνια με συγκεκριμένες προδιαγραφές, που ίσως είναι παλαιότερες, να κυκλοφορούν. Συγκεκριμένα, από “παραθυράκια” και καθυστερήσεις εφαρμογής των κανονισμών, στην χώρα μας τηρείται ο παλιός κανονισμός προ 20-25 ετών, ή ενδεχομένως, δεν τηρείται τίποτα. Η πυροπροστασία στον σιδηρόδρομο σήμερα, δεν είναι αυτή που θα έπρεπε να είναι στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη».

Ο ευρωπαϊκός κανονισμός που τηρείται σε όλη την Ευρώπη (EN-45545-2) «έχει πάρει παράταση της παράτασης και τηρείται ο παλιός κανονισμός» τόνισε σχετικά.

Η Επιτροπή Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών κατέληξε στα εξής βασικά συμπεράσματα:

• Αρκούσε και μόνο η Φωτοσήμανση για να είχε αποφευχθεί η σύγκρουση
• Η σωρεία ανθρώπινων λαθών και παραλείψεων βρήκε πρόσφορο έδαφος σε ένα περιβάλλον συνολικής περιφρόνησης κανονισμών και διαδικασιών
• Η σταδιακή κατάρρευση συστημάτων και διαδικασιών δεν οδήγησε σε καμία λήψη μέτρων (μείωση ταχυτήτων, αραίωση των δρομολογίων, επιπλέον προσωπικό, επιπλέον έλεγχοι)
• Συνολική έλλειψη κουλτούρας ασφαλείας στον Σιδηρόδρομο δεν επιτρέπει ακόμα και σήμερα, έναν χρόνο μετά, την ουσιαστική αξιοποίηση των συμπερασμάτων από το συγκεκριμένο ατύχημα προκειμένου να αποφευχθεί το επόμενο.